Gjendja me COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut dhe në botë
Gjendja me COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut – 07.09-13.09.2020
Janë testuar gjithsej 8.353 materiale në Laboratorët ku bëhet vërtetimi i pranisë së virusit SARS-CoV-2.
Pozitive janë 705, nga 33 qytete. (Tabela 1). Numri më i madh i rastve të reja janë regjistruar në Shkup (n=202; 28,7%), ndërsa incidencë më e lartë javore në Kriva Pallankë -96,2/100.000 (Кartogrami 1).
Tabela 1. Shpërndarja ditore e të sëmurëve nga COVID-19 sipas QSHP/NJR në RMV-së, 07.09-13.09.2020
Qyteti | Numri i të sëmurëve | Të vdekur |
Shkup | 202 | 2 |
Kumanovë | 64 | |
Tetovë | 51 | 3 |
Prilep | 37 | 4 |
Gostivar | 36 | 3 |
Strugë | 34 | 4 |
Ohër | 32 | 5 |
Koçan | 30 | |
Kriva Pallanka | 23 | |
Shtip | 23 | 1 |
Dellçevë* | 23 | 1 |
Strumicë | 21 | 1 |
Manastir | 20 | |
Gjevgjeli** | 16 | |
Vinicë | 12 | |
Kavadar | 12 | |
Veles | 10 | |
Dibër | 8 | 1 |
Sveti Nikole | 8 | |
Makedonski Brod | 7 | 1 |
Probishtip | 7 | |
Prespë | 6 | |
Berovë | 5 | |
Radovish | 5 | 1 |
Kërçovë | 4 | |
Pehçevë | 4 | |
Vallandovë | 2 | |
Negotinë | 1 | |
Kratovë | 1 | |
Krushevë | 1 | |
Gjithsej | 705 | 27 |
* 1 rast nga Makedonska Kamenica
** 1 rast nga Dojrani, 3 rast nga Bogdanci
Kartogrami 1. Incidenca në 100 000 banorë, COVID-19, 07.09-13.09.2020, RMV
Raste të reja janë regjistruar tek të gjitha grupmoshat, ndërsa numri më i madh i përket grupmoshës mbi 60 (n=173, 22,0%). Numër i madh i të prekurve është regjistruar edhe tek grupmosha nga 50-59 dhe 30-39 по (n=136; 19,3%), 40-49 (n=107; 15,2%) dhe 20-29 (n=98; 14,0%). Numër më i vogël është regjistruar tek fëmijët nga 0-9 (n=19; 2,7%) dhe 10-19 vjet (n=36; 5,1%).
Sa i përket shpërndarjes sipas gjinisë, 328 (46,5%) femra dhe 377 (53,5%) meshkuj.
127 (18,6%) kanë qenë të shtruar në spital, ndërsa 227 (33,3%) kanë pasur komorbiditete.
212 (32,2%) kanë pasur kontakt me rast të konfirmuar. 24 persona kanë pasur histori udhëtimi në 14 ditët e fundit. 1.112 janë shëruar.
221 (31,3%) kanë pasur kontakt me rast të konfirmuar. 32 kanë pasur histori udhëtimi në 14 ditët e fundit.
Të shëruar konsiderohen 709 persona që kanë qenë të shtruar në spital ose në trajtim shtëpiak.
Janë raportuar 27 raste të vdekjes nga 12 qytete (Tabela 1), një rritje kjo prej 35,0% krahasuar me javën e kaluar. I përket moshës, 19 persona kanë qenë në moshë mbi 60 vjet, 6 në moshë nga 50-59 dhe 2 nga 40-49 vjet. Prej tyre 25 kanë qenë të shtruar në spital. Komorbiditete janë regjistruar tek 23 nga personat e vdekur.
GJENDJA KUMULATIVE ME COVID-19 NË REPUBLIKËN E MAQEDONISË SË VERIUT
Deri më 13.09.2020, në Republikën e Maqedonisë së Veriut janë raportuar gjithsej 15.827 raste me COVID-19 (I=764,9/100.000).
Sipas vendbanimit, raste me COVID-19 janë regjistruar në 35 qytete. Numri më i madh janë regjistruar në Shkup, Kumanovë, Tetovë dhe Shtip, ndërsa mortalitet më të madh ka në Strugë, Dibër, Kumanovë, Shtip, Makedonski Brod, Tetovë dhe Shkup. Letalitet më i lartë është regjistruar në Strugë (Tabela 2).
Tabela 2. Shpërndarja kumulative e të sëmurëve me COVID-19 sipas QSHP/NJR në Republikën e Maqedonisë së Veriut, 2020
Shpërndarja sipas QSHP/NJR | Gjithsej | Incidenca /100 000 | Raste të vdekjes (gjithsej) | Mortaliteti | Letaliteti |
Gjithsej | 15.827 | 764,9 | 652 | 31,5 | 4,1% |
Shkup | 6.323 | 1.023,7 | 249 | 40,3 | 3,9% |
Kumanovë | 1.605 | 1.124,8 | 64 | 44,9 | 4,0% |
Tetovë | 1.304 | 652,8 | 81 | 40,5 | 6,2% |
Shtip | 1.205 | 2.287,7 | 24 | 45,6 | 2,0% |
Gostivar | 856 | 714,7 | 44 | 36,7 | 5,1% |
Strugë | 627 | 924,1 | 53 | 78,1 | 8,5% |
Prilep | 562 | 589,6 | 34 | 35,7 | 6,0% |
Ohër | 395 | 704,0 | 18 | 32,1 | 4,6% |
Sveti Nikole | 309 | 1.506,4 | 1 | 4,9 | 0,3% |
Kërçovë | 290 | 507,4 | 14 | 24,5 | 4,8% |
Veles | 288 | 434,7 | 14 | 21,1 | 4,9% |
Dibër | 268 | 965,6 | 13 | 46,8 | 4,9% |
Manastir | 245 | 240,4 | 6 | 5,9 | 2,4% |
Kavadar | 202 | 469,4 | 2 | 4,6 | 1,0% |
Koçan | 190 | 396,1 | 4 | 8,3 | 2,1% |
Prespë | 153 | 935,7 | 5 | 30,6 | 3,3% |
Dellçevë*** | 126 | 524,1 | 3 | 12,5 | 2,4% |
Strumicë | 103 | 108,7 | 4 | 4,2 | 3,9% |
Probishtip | 97 | 633,9 | 0 | 0,0 | 0,0% |
Vinicë | 94 | 483,9 | 2 | 10,3 | 2,1% |
Gjevgjeli** | 89 | 258,8 | 0 | 0,0 | 0,0% |
Makedonski Brod | 84 | 750,2 | 5 | 44,7 | 6,0% |
Kriva Pallanka | 83 | 347,0 | 2 | 8,4 | 2,4% |
Berovë | 73 | 561,4 | 2 | 15,4 | 2,7% |
Demir Hisar | 60 | 716,2 | 2 | 23,9 | 3,3% |
Radovish | 52 | 159,5 | 2 | 6,1 | 3,8% |
Negotinë* | 49 | 208,8 | 2 | 8,5 | 4,1% |
Pehçevë | 42 | 841,2 | 0 | 0,0 | 0,0% |
Kratovë | 24 | 250,8 | 0 | 0,0 | 0,0% |
Krushevë | 18 | 188,9 | 2 | 21,0 | 11,1% |
Vallandovë | 11 | 92,8 | 0 | 0,0 | 0,0% |
*11 persona janë nga Demir Kapija **8 persona janë nga Dojrani, 14 од Bogdanci, 12 shtetas të huaj ***27 janë nga Makedonska Kamenica
Incidencë më e lartë kumulative në 100 000 banorë është regjistruar në Shtip (2.287,7 /100.000), Sveti nikole (1.506,4/100.000), Kumanovë (1.124,8/100.000) dhe Shkup (1.023,7/100.000), ndërsa incidencë mbi 500 të sëmuër në 100 000 banorë është regjistruar në Dibër, Prespë, Strugë, Pehçevë, Makedonski Brod, Demir Hisar, Gostivar, Ohër, Tetovë, Probishtip, Prilep, Berovë, Dellçevë dhe Kërçovë (Tabela 2, Kartogrami 2).
Kartogrami 2. Incidenca në 100.000 banorë, COVID-19, RMV
Sa i përket gjinisë, janë regjistruar 8.019 meshkuj dhe 7.808 femra. Morbiditeti specifik tek meshkujt është 773,6/100.000, ndërsa tek femrat 756,1/100.000.
Mosha e të prekurve sillet nga 0 deri në 99 vjet (mediana – 44,2 vjet). Numri më i madh i të prekurve janë në moshë mbi 60 vjet 3.501 (22,1%) I= 913,4/100.000, ndërsa incidencë më e lartë – 1058,1/100.000 tek grupmosha nga 50-59 vjet (n=2.942) (Grafiku 1). Incidencë më e ulët, 240,3 dhe 301,7 në 100.000 banorë është regjistruar tek fëmijët në moshë nga 0-9 dhe vjet 10-19, ku janë regjistruar 550 dhe 755 raste përkatësisht. (Grafiku 1)
Grafiku 1. Shpërndarja e të sëmurëve me COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas grupmoshës, (n=15.827)
Sa i përket datës së diagnostikimit laboratorik, rasti i parë është regjistruar në 26.02.2020. Numri më i lartë i rasteve të regjistruar gjatë një dite (n=243) është regjistruar në 17.07.2020. (Grafiku 2).
Grafiku 2. Shpërndarja e të sëmurëve nga COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas ditës së diagnostikimit laboratorik, 2020 (n=15.827)
Nga java e 11 në vitin 2020 vazhdimisht regjistrohen raste të reja të konfirmuara. Kulminacioni është arritur në javën e 28 (n=1.074) (Grafiku 3).
Grafiku 3. Shpërndarja e të sëmurëve me COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas javës së diagnostikimit laboratorik, 2020 (n=15.827)
19,8% (n=3.124) e rasteve kanë qenë të shtruar në spital, ndërsa të tjerët janë trajtuar në shtëpi.
Sipas raporteve të arrita pranë ISHPRMV (KSIGJF, SPQ 8 Shtatori, Spitalet klinik në Manastir dhe Shtip, Spitalet e përgjithshëm në Prilep, Kumanovë, Veles dhe Gostivar), për momentin ka 297 persona të hospitalizur, nga të cilët 84 janë në terapi me oksigjen dhe 10 ventilim mekanik.
Sa i përket simptomave, në të shumtën e rasteve kanë raportuar për temperaturë (65,4%), plogështi (42,3%), kollë (38,7%), dhimbje të kokës (15,2%), dhimbje në fytо (14,7%), ethe (11,4%), humbje e ndjesisë për shije/aromë (11,5%) dhe vështirësi në frymëmyrrje (10,6%).
Tek 4.117 ose 26,1% e të diagnostikuarve nuk janë regjistruar simptoma.
140 (0,9%) e rasteve janë gra shtatzëna, nga të cilat 40 kanë qenë të shtruara në spital gjatë sëmundjes. 60 kanë qenë pa simptoma.
Tek 4.756 (30,1%) e rasteve janë regjistruar komorbiditete, në të shumtën e rasteve sëmundje kardiovaskulare (n=3.279), diabet (n=1.303) dhe sëmundje të mushkërive (n=682) dhe 878 me sëmundje të tjera kronike. Tek 1.834 (58,7%) e të hospitalizuarve janë regjistruar komorbiditete.
891 (5,6%) e rasteve janë në mesin e punonjësve shëndetësor.
Janë regjistruar 652 raste të vdekjes (Lt = 4,1%). Numri më i madh i të vdekurve është regjistruar në në 19.06.2020 dhe në 27.06.2020 (n=12), ndërsa sipas javëve në javën e 25-të (n=54) (Grafiku 4). Numri më i madh i vdekjeve është regjistruar në mesin e grupmoshës mbi 60 vjet (n=474) njëkohësisht edhe me mortalitet më të lartë – 123,7/100.000 banorë. Janë regjistruar 408 raste të vdekjes tek meshkujt dhe 244 raste të vdekjes tek femrat.
525 (80,5%) kanë qenë me komorbiditete, me sëmundje kardiovaskulare (n=396), diabet (n=187) dhe me sëmundje të mushkërive (n=97).
Janë regjistruar edhe 6 raste të vdekjes tek punonjësit shëndetësor dhe 3 gra shtatzëna.
44 (6,7%) persona kanë ndërruar jetë në shtepi, ndërsa 608 (93,3%) në spital.
Grafiku 4. Shpërndarja e rasteve të vdekjes nga COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas datës së vdekjes, 2020 (n=652)
390 (2,5%) janë raste të importuara. 8 persona janë detektuar në pikë kufitare hyrëse. Rasti i fundit i importuar është regjistruar në 12.09.2020 (Grafiku 2). Gjithsej 6.614 (41,9%) persona kanë pasur kontakt me rast të konfirmuar me COVID-19 në vendin tonë ose jashtë vendit.(Grafiku 2)
Nga numri i përgjithshëm i të analizave – gjithsej 166.349 materiale, 15.827 pozitive janë vërtetuar në laboratorët në të cilët bëhet analizë molekulare për prani të SARS-CoV. Pra, në Maqedoni janë bërë 80.397 teste në 1.000 000 banorë. (Tabela 3).
Tabela 3. Numri i përgjithshëm i testeve të kryera për COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut (n=166.356)*
Numri kumulativ i testeve | Teste (gjithsej) | Pozitive (gjithsej) | Testet e skriningut | Teste pozitive nga skriningu | Teste rutinore | Teste rutinore pozitive |
GJITHSEJ | 166.356 | 15.827 | 4.982 | 24 | 161.374 | 15.803 |
ISHP Virusologjia | 73.040 | 8.722 | 3.226 | 22 | 69.814 | 8.700 |
QSHP Shkup | 2.121 | 248 | 0 | 0 | 2.121 | 248 |
Avicena | 14.712 | 1.153 | 0 | 0 | 14.712 | 1.153 |
Biotek | 16.447 | 788 | 0 | 0 | 16.447 | 788 |
Klinika Zhan Mitrev | 22.201 | 1.458 | 0 | 0 | 22.201 | 1.458 |
Sistina | 17.385 | 819 | 0 | 0 | 17.385 | 819 |
LAOR | 1.247 | 67 | 0 | 0 | 1.247 | 67 |
ASHAM | 12.084 | 1.872 | 1.756 | 2 | 10.328 | 1.870 |
Fakulteti i veterinarisë | 755 | 81 | 0 | 0 | 755 | 81 |
Mjekësia ligjore | 564 | 7 | 0 | 0 | 564 | 7 |
QSHP Manastir | 4.055 | 465 | 0 | 0 | 4.055 | 465 |
KSIGJF | 914 | 112 | 0 | 0 | 914 | 112 |
KGJA | 824 | 28 | 0 | 0 | 824 | 28 |
*7 janë konfirmuar jashtë shtetit
Nga numri i përgjithshëm i rasteve, 1.858 (11,7%) janë raste aktive, 13.317 (84,1%) persona janë të shëruar (Tabela 4)(Grafiku 5).
Nga këto 2.112 (15,9%) kanë qenë të shtruar në spital, ndërsa 11.205 (84,1%) në trajtim shtëpiak.
Grafiku 5. Shpërndarja e të sëmurëve me COVID-19 në RMV sipas rezultatit dhe numrit të përgjithshëm, 2020 (n=15.827)
Tabela 4. Rezultatet sipas QSHP/NJR, Republika e Maqedonisë së Veriut (n=15.827)
Shpërndarja sipas qyteteve | Të sëmurë | Të shëruar | Numri i vdekjeve | Gjithsej |
Shkup | 535 | 5.539 | 249 | 6.323 |
Kumanovë | 191 | 1.350 | 64 | 1.605 |
Tetovë | 118 | 1.106 | 81 | 1.305 |
Shtip | 72 | 1.109 | 24 | 1.205 |
Gostivar | 93 | 719 | 44 | 856 |
Strugë | 63 | 511 | 53 | 627 |
Prilep | 133 | 395 | 34 | 562 |
Ohër | 57 | 319 | 18 | 394 |
Sveti Nikole | 19 | 289 | 1 | 309 |
Kërçovë | 29 | 247 | 14 | 290 |
Veles | 18 | 256 | 14 | 288 |
Dibër | 35 | 220 | 13 | 268 |
Manastir | 47 | 192 | 6 | 245 |
Kavadar | 30 | 170 | 2 | 202 |
Koçan | 54 | 132 | 4 | 190 |
Prespë | 6 | 142 | 5 | 153 |
Strumicë | 44 | 55 | 4 | 103 |
Dellçevë | 66 | 30 | 3 | 99 |
Probishtip | 20 | 77 | 97 | |
Vinicë | 28 | 64 | 2 | 94 |
Makedonski Brod | 12 | 67 | 5 | 84 |
Kriva Pallanka | 38 | 43 | 2 | 83 |
Berovë | 30 | 41 | 2 | 73 |
Gjevgjeli | 46 | 21 | 67 | |
Demir Hisar | 1 | 57 | 2 | 60 |
Radovish | 9 | 41 | 2 | 52 |
Pehçevë | 27 | 15 | 42 | |
Negotinë | 4 | 32 | 2 | 38 |
Makedonska Kamenica | 15 | 12 | 27 | |
Kratovë | 5 | 19 | 24 | |
Krushevë | 2 | 14 | 2 | 18 |
Bogdanci | 7 | 7 | 14 | |
Demir Kapija | 11 | 11 | ||
Vallandovë | 3 | 8 | 11 | |
Dojran | 1 | 7 | 8 | |
GJITHSEJ | 1.858 | 13.317 | 652 | 15.827 |
VLERËSIMI I RREZIKUT NGA PËRHAPJA E MËTEJSHME E COVID -19
Vlerësimi i rrezikut nga OBSH në nivel global dhe nivel të Rajonit Evropian flet për një përhapje të vazhdueshme të COVID-19 dhe një rrezik të lartë.
Në territorin e të gjithë vendit është shpallur gjendje e jashtëzakonshme.
Sipas kategorizimit të rrezikut nga OBSH:
- Shkupi, Tetova dhe Kumanova janë në fazën 4 (Përhapje e gjerë).
- Gostivari, Prilepi, Struga, Ohri, Koçani, Dellçeva dhe Kriva Pallanka në fazën 3 (Përhapje e lokalizuar).
- Pjesa tjetër e Republikës së Maqedonisë së Veriut në fazën 2 (Raste sporadike).
Në tabelën 5 është prezantuar pasqyra momentale e rasteve aktive sipas komunave .
Tabela 5. Raste aktive me COVID-19 sipas komunave, Shkup, Kumanovë, Tetovë (n=844)
Qyteti/Komuna | Raste aktive | Qyteti/Komuna | Raste aktive | |
Shkup | 535 | Kumanovë | 191 | |
Aerodrom | 87 | Kumanovë | 187 | |
Gazi Babë | 73 | Likovë | 4 | |
Qendër | 70 | Tetovë | 118 | |
Karposh | 67 | Tetovë | 80 | |
Çair | 53 | Тearcë | 18 | |
Kisella Voda | 52 | Јеgunovc | 8 | |
Butel | 38 | Bogovinjë | 6 | |
Gjorçe Petrov | 22 | Zhelinë | 5 | |
Saraj | 17 | Bërvenicë | 1 | |
Studeniçan | 13 | |||
Shuto Orizare | 12 | |||
Ilinden | 10 | |||
Haraçinë | 9 | |||
Petrovec | 4 | |||
Të huaj | 3 | |||
Çuçer Sandevë | 2 | |||
Sopishte | 2 | |||
Zelenikovë | 1 |
GJENDJA ME COVID 19 NË BOTË
Sipas të dhënave të fundit të publikuara nga OBSH-ja, deri më 06.09.2020:
Numri i rasteve të konfirmuara në rrafsh global – 27.032.617
Numri i rasteve të vdekjes në rrafsh global – 881.464
- Rajoni i OBSH-së Amerika
- Raste të konfirmuara – 14.117.712
- Raste të vdekjes – 843
- Rajoni i OBSH-së Evropa
- Raste të konfirmuara – 4.390
- Raste të vdekjes – 577
- Rajoni i OBSH-së Azia Juglindore
- Raste të konfirmuara – 4.009
- Raste të vdekjes – 542
- Rajoni i OBSH-së Mesdheu lindor
- Raste të konfirmuara – 010.549
- Raste të vdekjes – 082
- Rajoni i OBSH-së Afrika
- Raste të konfirmuara – 1.204
- Raste të vdekjes – 101
- Rajoni i OBSH-së Pacifiku perëndimor
- Raste të konfirmuara – 012
- Raste të vdekjes – 11.306
UDHËZIME DHE REKOMANDIME PËR POPULLATËN
- Mite dhe të vërteta për Korona virusin
- http://www.iph.mk/sq/pyetje-dhe-pergjigje-mite-dhe-te-verteta-lidhur-me-korona-virusin/
- Rekomandimet e OBSH-së
- http://www.iph.mk/sq/rekomandime-nga-obsh-per-parandalimin-e-infeksionit-me-korona-virusin/
- Rekomandime për udhëtarët
- http://www.iph.mk/sq/rekomandime-nga-obsh-per-parandalimin-e-infeksionit-me-korona-virusin/
- http://www.iph.mk/sq/r%d0%b5komandimet-per-udhetaret-qe-vijne-nga-vendet-e-rrezikuara-me-covid-19-ose-qe-kane-qene-ne-kontakt-me-rast-te-vertetuar-me-covid-19//
- Si ta mbroni veten
http://www.iph.mk/sq/covid-19-si-ta-mbroni-veten/
- Trajtimi shtëpiak i rasteve të dyshimta
- Udhëzime për punonjësit shëndetësor
http://www.iph.mk/sq/rekomandime-per-punonjesit-shendetesor-paisjet-per-mbrojtje-personale/
- Faqja e internetit e Ministrisë së Shëndetësisë
http://zdravstvo.gov.mk/sq/home-main/
Faqja e internetit e Qeverisë:
INFORMACION PËR POPULLATËN
Personat që kanë simptoma të gripit ose simptoma të ngjashme me gripin (temperaturë e lartë mbi 38°С, ethe, frymëmarrje të vështirësuar, dhimbje në kraharor, kollë të thatë etj.), mjeku që do t’i trajtojë duhet t’i pyesë për historinë e udhëtimit jashtë shtetit dhe për kontakt të mundshëm me ndonjë rast të konfirmuar të koronavirusit.
Vetëm në rast se personi që ka simptoma ka udhëtuar në ndonjë shtet të rrezikuar ose ka patur kontakt me rast të konfirmuar duhet të udhëzohet që të marrë në numrin falas për pyetje në lidhje me korona virusin.
0800 002 03
Shkup 14.08.2020
Sektori për parandalim dhe kontroll të sëmundjeve infektive
Instituti i shëndetit publik