Gjendja me COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut dhe në botë 07-13.12.2020

Gjendja me COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut, 07-13.12.2020

Janë testuar gjithsej 15.857 materiale në Laboratorët ku bëhen analiza molekulare për vërtetimin e pranisë së virusit SARS-CoV-2.  Krahasuar me javën që shkoi është shënuar një rënie prej 9,2%  krahasuar me javën që kaloi.

Pozitive janë 5.518  raste, nga 35 qytete, me një rënie të numrit nga java e kaluar për 14,6%. Numri më i madh i rasteve të reja janë regjistruar në Shkup (n=2.296; 41,6%), si dhe incidencë më e lartë–371,7/100.000  (Tabela 1, Кartogrami 1).

Kartogrami 1. Incidenca në 100 000 banorë, COVID-19, 30.11-06.12.2020, RMV

Raste të reja janë regjistruar tek të gjitha grupmoshat, ndërsa numri më i madh i përket grupmoshës mbi 60 vjet (n=1.503, 27,2%).  Numër i madh i të prekurve është regjistruar edhe tek grupmosha nga  30-39 (n=1.042; 18,9%), 50-59 (n=1.040; 18,8%),40-49 (n=1.030; 18,7%) dhe 20-29 (n=648; 11,7%). Numër më i vogël është regjistruar tek fëmijët nga 0-9 (n=73; 1,3%) dhe 10-19 vjet (n=182; 3,3%).

Sipas gjinisë, 2.721 (49,3%) meshkuj dhe 2.797 (50,7%) femra.

Pas dy testeve negative, ose sipas algoritmit të ri, si të shëruar konsiderohen 5.313 persona që kanë qenë të shtruar në spital ose në trajtim shtëpiak, që është 0,2% më shumë se javën e kaluar.

Janë raportuar 174 raste të vdekjes nga 29 qytete, për 5,4% më pak se javën e kaluar. Sa i përket moshës, 142 persona kanë qenë në moshë mbi  60 vjet, 24 në moshë nga 50-59 vjet, ndërsa 4 raste në moshë nga 40-49 vjet. Nga 2 raste i përkasin grupmoshës 20-29 vjet dhe 30-39.

GJENDJA KUMULATIVE ME COVID-19 NË REPUBLIKËN E MAQEDONISË SË VERIUT

Deri më 13.12.2020, janë regjistruar gjithsej 73.851 raste me COVID-19 (I=3.569,1/100.000).

Sipas vendbanimit, raste me COVID-19 janë regjistruar në 35 qytete. Numri më i madh janë regjistruar në Shkup,Kumanovë,Tetovë, Prilep, Gostivar, Veles, Manastir dhe Shtip, ndërsa mortalitet më të madh ka në Strugë, Shtip, Krushevë, Ohër dhe Prilep. Letalitet më i lartë është regjistruar në Krushevë dhe Strugë (Tabela 1).

Tabela 1.Shpërndarja ditore e të sëmurëve nga COVID-19 sipas QSHP/NJR në RMV, 2020

Në 27 qytete vihet re rënie e numrit të sëmurëve, në 2 qytete rritje minimale, ndërsa në qytetet e tjera rritje më e madhe e rasteve të reja. (Таbela 1)

Incidencë më e lartë kumulative është regjistruar në Shtip me 5.832,2  në 100 000 banorë, në Shkup (5.160,1/100.000) në Sveti Nikole (4.777,7/100.000), Prilep (3.855,5/100.000), Кavadar (3.989,9/100.000) dhe Veles (3.699,2/100.000), përderisa incidencë nën 2.000 të sëmurë në 100 000 banorë është regjistruar në Radovish, Dojran, Bogdanci, Krushevë dhe Makedonski Brod (Tabela 1, Kartogrami 2).

Kartogrami 2. Incidenca në 100.000 banorë, COVID-19, RMV

Sa i përket gjinisë, janë regjistruar 37.750 meshkuj dhe 36.101. Morbiditeti specifik tek meshkujt është 3.642,0/100.000, ndërsa tek femrat 3.495,9/100.000.

Mosha e të prekurve sillet nga 0 deri në 99 vjet 99 vjet (mosha mesatare – 45 vjet). Numri më i madh i të prekurve janë në moshë mbi 60 vjet- 16.624(22,5%) I=4.337,2/100.000, ndërsa incidencë më e lartë – 4.872,1/100.000 tek grupmosha nga 50-59 vjet (n=13.547) (Grafiku 1). Incidencë më e ulët, 678,5 dhe 1.255,7 në 100.000 banorë është regjistruar tek fëmijët në moshë nga 0-9 dhe vjet 10-19, ku janë regjistruar ku janë raportuar 1.553 dhe 3.142 raste përkatësisht. (Grafiku 1)

Grafiku 1. Shpërndarja e të sëmurëve me  COVID-19 në Republikën  e Maqedonisë së Veriut sipas grupmoshës (n=73.851)

Sa i përket datës së diagnostikimit laboratorik, rasti i parë është regjistruar në 26.02.2020.  Numri më i lartë i rasteve të regjistruar gjatë një dite (n=1.406) është regjistruar në 17.11.2020. (Grafiku 2).

Nga java e 11 në vitin 2020 vazhdimisht regjistrohen raste të reja të konfirmuara.  Kulminacioni është arritur në javën e 47 (n=7.481) (Grafiku2). Tre javët e fundit është regjistruar rënie e numrit të rasteve të reja.

Grafiku 2.  Shpërndarja e të sëmurëve nga COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas ditës së diagnostikimit laboratorik, 2020 (n=73.851)

12,7% (n=6.621) e rasteve kanë qenë/janë të shtruar në spital, ndërsa të tjerët në trajtim shtëpiak, asimptomatik, ose me pasqyrë më të lehtë klinike.

Sipas raporteve të arrira pranë ISHPRMV (KSIGJF, SPQ 8 Shtatori, ISMF Kozle,  Qendrat e COVID pranë Klinikave universitare të dermatovenerologjisë, neurologjisë, gastrohenteropatologjisë dhe nefrologjisë, Institutit për sëmundjet e mushkërive dhe TBC, Spitalet klinik në Shtip, Tetovë dhe Manastir, Spitalet e përgjithshëm në Prilep, Kumanovë, Ohër, Gostivar, Strugë, Strumicë, Veles, Koçan, Kavadar, Kërçovë, Dibër dhe Gjevgjeli, KU e gjinekologjisë dhe obstetrikës, Klinika Axhibadem Sistina), për momentin ka 1.391 (1,5% më shumë  se javën e kaluar)  persona të hospitalizur, nga të cilët 591 janë në terapi me oksigjen dhe 25 ventilim mekanik invaziv.

Sa i përket simptomave, në të shumtën e rasteve kanë raportuar për temperaturë (69,0%), plogështi (40,5%), kollë (40,6%), humbje e ndjesisë për aromë dhe/ose shije (24,6%), dhimbje të kokës (22%), dhimbje të muskujve (17,8%), dhimbje të fytit (15,1%), ethe (13,8%), dhe vështirësi në frymëmarrje (10,2%).

Tek 10.308 ose 19.7%  e të diagnostikuarve nuk janë regjistruar simptoma.

355 (0,7%) raste janë gra shtatzëna, nga të cilat 58 kanë qenë të shtruara në spital gjatë sëmundjes. 99 kanë qenë pa simptoma.

2.744 (5,3%) e rasteve janë në mesin e punonjësve shëndetësor.

Tek 14.863(28,4%) e rasteve janë regjistruar komorbiditete, 10.476 sëmundje kardiovaskulare, 3.850 diabet, 1.933 me sëmundje të mushkërive dhe 3.124me sëmundje të tjera kronike. Tek 3.857(62,1%) e të hospitalizuarve janë regjistruar komorbiditete.

Janë regjistruar 2.147 raste të vdekjes (Lt = 2.9%). Numri më i madh i të vdekurve është regjistruar në  30.11.2020 (n=38), ndërsa sipas javëve në javën e 47 (n=212) (Grafiku3). Numri më i madh i vdekjeve është regjistruar në mesin e grupmoshës mbi 60 vjet (n=1.671) njëkohësisht edhe me mortalitet më të lartë  – 436,0/100.000. Janë regjistruar 1.359 raste të vdekjes tek meshkujt dhe 788 raste të vdekjes tek femrat.

1.483(80,3%) kanë qenë me komorbiditete, me sëmundje kardiovaskulare (n=1.145), diabet (n=531) dhe sëmundje të mushkërive (n=234).

Janë regjistruar edhe 16 raste të vdekjes tek punonjësit shëndetësor dhe 8  gra shtatzëna.

131 (6,1%) persona kanë ndërruar jetë në shtëpi, ndërsa 2.016 (93,9%) në spital.

Grafiku 4.Shpërndarja e rasteve të vdekjes nga COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut sipas datës së vdekjes, 2020, (n=2.147)

878(1,7%) janë raste të importuara. 11 persona janë detektuar në pikë kufitare hyrëse. Gjithsej 18.459 (35,3%) persona kanë pasur kontakt me rast të konfirmuar me COVID-19 në vendin tonë ose jashtë vendit.

Nga 15.02-13.12.2020 janë kryer gjithsej 365.600 testime nga të cilat  73.851 pozitive janë vërtetuar në laboratorët në të cilët bëhet analizë molekulare për prani të SARS-CoV. Pra, në Maqedoni janë bërë 176.689 teste në 1.000 000 banorë.

Tabela 2.  Numri i përgjithshëm i testeve të kryera për COVID-19 në Republikën e Maqedonisë së Veriut (n=360.618)*

*9 persona janë konfirmuar jashtë shtetit

Nga numri i përgjithshëm i rasteve, 21.658 (29,3%) janë raste aktive, 50.046 (67,8%) persona janë të shëruar (2.249 prej tyre janë punonjës shëndetësorë, 295 janë gra shtatzëna) të lëshuar nga spitali, pas 2 testeve negative gjatë trajtimit në shtëpi, ose sipas algoritmit të ri (Tabela 3)(Grafiku 5).

Nga këto 3.533 (7,1%) kanë qenë të shtruar në spital, ndërsa 46.513 (92,9%) në trajtim shtëpiak.

Tabela 4.Rezultatet sipas QSHP/NJR, Republika e Maqedonisë së Veriut  (73.851)

Grafiku 5.Shpërndarja e të sëmurëve me COVID-19 në RMV sipas rezultatit dhe numrit të përgjithshëm,  (n=73.851)

VLERËSIMI I RREZIKUT NGA PËRHAPJA E MËTEJSHME E COVID -19

Vlerësimi i rrezikut nga OBSH në nivel global dhe nivel të Rajonit Evropian flet për një përhapje të vazhdueshme të  COVID-19 dhe një rrezik të lartë.

Sipas kategorizimit të rrezikut nga OBSH:

• Republika e Maqedonisë së Veriut në fazën4 (Përhapje e gjerë).

GJENDJA ME COVID 19 NË BOTË

Sipas të dhënave të fundit të publikuara nga OBSH-ja, deri më 08.12.2020:

• Numri i rasteve të konfirmuara – 65.872.391 (970.427 në 7 ditët e fundit, pa ndryshim nga java e kaluar)
• Numri i rasteve të vdekjes – 1.523.656(73.396 në 7 ditët e fundit, 4% më shumë se javën e kaluar)

• Rajoni i OBSH-së Amerika
  • Raste të konfirmuara –28.331(1.845.816 në 7 ditët e fundit, 12% më shumë se javën e kaluar)
  • Raste të vdekjes – 746.852(26.624 në 7 ditët e fundit, 18% më shumë se javën e kaluar)
• Rajoni i OBSH-së Evropa
  • Raste të konfirmuara – 19.984.964(1.456.530 në 7 ditët e fundit, 9% më pak se javën e kaluar)
  • Raste të vdekjes – 448.867(35.249 në 7 ditët e fundit, 3% më pak se javën e kaluar)
• Rajoni i OBSH-së Azia juglindore
  • Raste të konfirmuara – 11.071.129(332.396 në 7 ditët e fundit, 10% më pak se javën e kaluar)
  • Raste të vdekjes – 458(5.004 në 7 ditët e fundit, 2% më shumë se javën e kaluar)
• Rajoni i OBSH-së Mesdheu lindor
  • Raste të konfirmuara – 4.288.875(242563në 7 ditët e fundit, 3% më pak se javën e kaluar)
  • Raste të vdekjes – 107.258(5.084 në 7 ditët e fundit, 13% më pak se javën e kaluar)
• Rajoni i OBSH-së Afrika
  • Raste të konfirmuara –1.547.607(53.283në 7 ditët e fundit, 9% më shumë se javën e kaluar)
  • Raste të vdekjes –34.486(974 në 7 ditët e fundit, pa ndryshim nga java e kaluar)
• Rajoni i OBSH-së Pacifiku perëndimor
  • Raste të konfirmuara – 914.744(40.039 në 7 ditët e fundit, 1% më pak se javën e kaluar)
  • Raste të vdekjes – 17.722(461 në 7 ditët e fundit, 4% më shumë se javën e kaluar)

UDHËZIME DHE REKOMANDIME PËR POPULLATËN

• Mite dhe të vërteta për Korona virusin
• http://www.iph.mk/sq/pyetje-dhe-pergjigje-mite-dhe-te-verteta-lidhur-me-korona-virusin/
• Rekomandimet e OBSH-së
• http://www.iph.mk/sq/rekomandime-nga-obsh-per-parandalimin-e-infeksionit-me-korona-virusin/
• Rekomandime për udhëtarët
• http://www.iph.mk/sq/rekomandime-nga-obsh-per-parandalimin-e-infeksionit-me-korona-virusin/
• http://www.iph.mk/sq/r%d0%b5komandimet-per-udhetaret-qe-vijne-nga-vendet-e-rrezikuara-me-covid-19-ose-qe-kane-qene-ne-kontakt-me-rast-te-vertetuar-me-covid-19//
• Si ta mbroni veten

http://www.iph.mk/sq/covid-19-si-ta-mbroni-veten/

• Trajtimi shtëpiak i rasteve të dyshimta

http://www.iph.mk/sq/udhezues-per-mjekim-shtepiak-te-pacienteve-te-dyshuar-per-infeksion-me-2019-ncov/

• Udhëzime për punonjësit shëndetësor

http://www.iph.mk/sq/rekomandime-per-punonjesit-shendetesor-paisjet-per-mbrojtje-personale/

• Faqja e internetit e Ministrisë së Shëndetësisë

http://zdravstvo.gov.mk/sq/home-main/

Faqja e internetit e Qeverisë:

http://vlada.gov.mk

INFORMACION PËR POPULLATËN

Personat që  kanë simptoma të gripit ose simptoma të ngjashme me gripin (temperaturë e lartë mbi 38°С, ethe, frymëmarrje të vështirësuar, dhimbje në kraharor, kollë të thatë etj.), mjeku që do t’i trajtojë duhet t’i pyesë për historinë e udhëtimit jashtë shtetit dhe për kontakt të mundshëm me ndonjë rast të konfirmuar të koronavirusit.

Vetëm në rast se personi që ka simptoma ka udhëtuar në ndonjë shtet të rrezikuar ose ka pasur kontakt me rast të konfirmuar duhet të udhëzohet që të marrë në numrin falas për pyetje në lidhje me korona virusin.

0800 002 03

Shkup 14.12.2020

Sektori i epidemiologjisë të sëmundjeve infektive

Instituti i shëndetit publik