Состојба со COVID-19 во Северна Македонија и светот 12.10-18.10.2020

СОСТОЈБА СО COVID-19 ВО РЕПУБЛИКА СЕВЕРНА МАКЕДОНИЈА – 12.10-18.10.2020

Тестирани се вкупно 13.213 материјали во лабораториите во кои се спроведува молекуларно тестирање за присуство на SARS-CoV-2, незначително зголемување во однос на минатата недела. Регистрирани сe 2.676 нови позитивни случаи од 34 градови во државата со зголемување од 19,3% во однос на минатата недела. Најголем дел од регистрираните случаи се од Скопје (n=1.375; 51,4%), а највисока неделна инциденца е регистрирана во Гевгелија – 228,3/100.000 (Табела 1, Картограм 1).

Картограм 1. Инциденца на 100.000 жители, COVID-19, 12.10-18.10.2020, Р.С. Македонија

Регистрирани се заболени лица во сите возрасни групи. Најзастапена е возрасната група на лица на возраст 30-39 (n=559, 20,9%). Голем број на заболени се регистрира и кај лицата во возрасните групи од 40-49 (n=522; 19,5%), 20-29 (n=470; 17,6%), над 60 (n=469; 17,5%) и 50-59 (n=443; 16,6%). Најмал број е регистриран кај децата од 0-9 (n=79; 3,0%) и 10-19 години (n=134; 5,0%).

Во однос на дистрибуцијата по пол, пријавени се 1.282 (47,9%) лица од женски и 1.394 (52,1%) од машки пол.

Од случаите кои се епидемиолошки истражени (n=1.313; 49,1%), регистрирани се 96 (7,3%) хоспитализирани, а кај  305 (23,3%) лица е регистрирано присуство на коморбидитети.

Од вкупниот број на нови случаи, 470 (35,9%) имаат контакт со потврден случај. Регистрирани се 26 (2,0%) лица со историја на патување (во последни 14 дена).

По добиени 2 негативни теста за присуство на SARS-CoV-2 или со употреба на новиот алгоритам, како оздравени се водат 1.089 лица кои биле хоспитализирани или на домашно лекување.

Пријавени се 49 смртни случаи од 16 градови, зголемување од 58,1% во однос на минатата недела. Во однос на возраста, 38 лица биле над 60 години, 9 лица на возраст од 50-59 години и 2 смртни случаи се пријавени од возрасната група 40-49 години. Коморбидитети се регистрирани кај 35 починати лица.

КУМУЛАТИВНА СОСТОЈБА СО COVID-19 ВО РЕПУБЛИКА СЕВЕРНА МАКЕДОНИЈА

Заклучно со 18.10.2020, пријавени се вкупно 23.790 случаи на COVID-19 (I=1.149,7/100.000).

Според место на постојано живеење/ повремен престој, случаи на COVID-19 се регистрирани во 35 градови/ЦЈЗ низ државата. Најголем дел регистрирани во Скопје, Куманово, Тетово, Штип и Гостивар, додека највисок морталитет се регистрира во Струга, Куманово, Дебар и Штип. Од градовите каде што е регистриран поголем број на случаи највисок леталитет се регистрира во Струга (Табела 1).

Табела 1. Кумулативна дистрибуција на заболени од COVID-19 по ЦЈЗ/ПЕ, РС Македонија, 2020

Највисока кумулативна инциденца на 100.000 жители се регистрира во Штип со 2.745,2 на 100.000 жители и  Свети Николе (2.067,1/100.000), додека инциденца со над 1.000 заболени на 100.000 жители е регистрирана во Скопје, Куманово, Струга, Кочани, Дебар, Берово, Делчево и Ресен (Табела 1, Картограм 2).

Картограм 2. Инциденца на 100.000 жители, COVID-19, Р.С. Македонија

Во однос на дистрибуцијата по пол, регистрирани се 12.178 машки и 11.612 женски лица. Специфичниот морбидитет кај машките е 1.174,9/100.000, додека кај женските 1.124,5/100.000.

Возраста на заболените се движи од 0 до 99 години (просек – 43,7 години). Најголем број на заболени се на возраст над 60 години – 5.007 (21,0%) со инциденца од 1.306,3/100.000, а највисока специфична инциденца од 1.534,6/100.000 се регистрира на возрасната група од 50-59 години (4.267 заболен). Најниска инциденца од 342,5 и 495,2 на 100.000 жители се регистрира кај деца на возраст од 0-9 и 10-19 години, каде се пријавени 784 и 1.239 случаи соодветно (Графикон 1).

Графикон 1. Дистрибуција на заболените од COVID-19 според возрасна група, (n=23.790)

Во однос на датумот на пријавување, првиот случај е регистриран на 26.02.2020. Највисок број на пријавени случаи на дневно ниво (n=593) е регистриран на 16.10.2020 (Графикон 2).

Графикон 2.  Дистрибуција на заболените од COVID-19 во С. Македонија според ден на лабораториска дијагностика и начин на стекнување на болеста, 2020 година (n=23.790)

Првиот случај е регистриран во 9-тата недела, а од 11-тата недела во 2020 континуирано се регистрираат нови потврдени случаи. Минатата недела е регистриран најголем број на заболени на неделно ниво (n=2.676) (Графикон 3).

Графикон 3.  Дистрибуција на заболените од COVID-19 во С. Македонија според недела на лабораториска дијагностика, 2020 година (n=23.790)

Од случаите кои се епидемиолошки истражени (n=22.310; 93,8%), 17,4% (n=3.874) се/биле хоспитализирани во текот на болеста, а останатите биле/се на домашно лекување, асимптоматски или со полесна клиничка слика.

Според извештаите од болниците кои пристигнаа до ИЈЗ (КИБФС, ГОБ 8-ми Септември, ИБЗД Козле, Клинички болници Штип, Тетово и Битола, Општи болници Прилеп, Куманово, Охрид, Гостивар, Струга, Струмица, Велес, Кочани, УК за гинекологија и акушерство, Клиника на Аџибадем Систина и Жан Митрев Клиника), моментално се хоспитализирани 519 лицa, а од нив 168 се на кислородна поддршка и 19 на инвазивна/неинвазивна механичка вентилација.

Во однос на симптомите кои се пријавени кај заболените лица, најчесто се регистрирани температура (66,9%), малаксаност (42,6%), кашлица (38,8%), главоболка (17,1%), болка во грло (15,9%), треска (12,3%), ослабен осет за мирис и/или вкус (12,2%), мускулна болка (10,5%) и отежнато дишење (10,3%).

Од случаите кои се епидемиолошки истражени (n=22.310; 93,8%), кај 5.573 или 25,0% од дијагностицираните лица не се регистрирани симптоми на заболувањето.

Од случаите кои се епидемиолошки истражени (n=22.310; 93,8%), пријавени се 178 (0,8%) случаи кај бремени жени, од кои 44 биле хоспитализирани во текот на болеста.  Од нив, 71 е асимптоматски случај.

Во однос на коморбидитети, од случаите кои се епидемиолошки истражени (n=22.310; 93,8%), кај 6.388 (28,6%) лица се присутни хронична/и здравствени состојби, од кои 4.457 лица имаат кардиоваскуларна болест, 1.680 дијабет, 894 се со хронична белодробна болест и 1.126 со други хронични болести. Од хоспитализираните случаи, кај 2.281 (59,0%) се присутни коморбидитети.

Од случаите кои се епидемиолошки истражени (n=22.310; 93,8%), регистрирани се 1.164 (5,2%) случаи на заболување меѓу здравствени работници.

Регистрирани се 846 смртни случаи (Лт = 3,6%).  Во однос на дата на смрт најголем број на смртни случаи се регистрирани на 19.06.2020, 27.06.2020 и 18.10.2020 година (n=12), а според недела на пријавување во тек на 25-тата недела (n=54) (Графикон 4). Од регистрираните смртни случаи, најголем дел се на возраст над 60 години (n=625) каде е регистриран и највисок специфичен морталитет – 163,1/100.000 жители. Регистрирани се 535 смртни случаи кај лица од машки и 311 кај лица од женски пол. Од починатите, кај 680 (80,4%) се регистрирани коморбидитети, најчесто кардиоваскуларна болест (n=505), дијабет (n=237) и белодробна болест (n=117). Регистрирани се три смртни случаи кај бремени жени и седум смртни случаи кај здравствени работници. Педесет и еден (6,0%) од пријавените случаи починале во вонболнички услови, а останатите 795 (94,0%) починале за време на хоспитализација.

Графикон 4.  Дистрибуција на смртни случаи од COVID-19 во С. Македонија според дата на смрт, 2020 година (n=846)

Од случаите кои се епидемиолошки истражени (n=22.310; 93,8%), 553 (2,5%) се импортирани, од нив 8 се детектирани на точка на влез. Вкупно 9.042 лица (40,5%) имале контакт со веќе потврден случај на COVID-19 во државата.

Од 15.02-18.10.2020 тестирани се вкупно 221.774 материјали (детектирани 23.790  позитивни лица) во лабораториите во кои се спроведува молекуларно тестирање за присуство на SARS-CoV-2 (Табела 2). Со ова во Р. С. Македонија се направени 107.184 тестови на 1.000.000 жители.

Табела 2. Вкупен број на тестови направени за COVID-19 во Р.С. Македонија (n=221.782)*

*8 лица се лабораториски потврдени во странство

Според исходот од заболувањето, 5.552 лица (23,3%) се активни случаи, 17.392 случаи (73,1%) се водат како оздравени (977 од нив се здравствени работници и 146 бремени жени), испишани од болница, со 2 негативни теста по домашното лекување или по новиот алгоритам (Табела 3, Графикон 5). Од случаите кои се водат како оздравени, 2.649 (15,2%) биле хоспитализирани додека останатите 14.743 (84,8%) биле на домашно лекување.

Графикон 5.  Дистрибуција на заболените од COVID-19 во С. Македонија според исход и вкупен број, 2020 година (n=23.790)

Табела 4. Исход на заболување по градови, Р.С. Македонија (n=23.790)

ПРОЦЕНА НА РИЗИК ЗА ПОНАТАМОШНО ШИРЕЊЕ НА COVID-19

Проценката на СЗО на глобално ниво и на ниво на Европски Регион за понатамошно ширење на COVID-19 кажува дека ризикот е висок.

Според категоризацијата на ризикот од СЗО, се проценува дека:

• Скопје, Струмица, Прилеп и Гевгелија се во фаза 4 (широко-распространета трансмисија во заедницата).
• Кочани, Свети Николе, Кичево, Кавадарци, Ресен, Берово, Пехчево, Валандово, Богданци, Тетово и Куманово се во фаза 3 (локализирана трансмисија).
• Останатиот дел од Република Северна Македонија е во фаза 2 (спорадични случаи).

На Табела 4 е даден моментален приказ на активните случаи по општини во региони во кои се регистрира широко-распространета трансмисија во заедницата.

Табела 4. Активни случаи од COVID-19 по општини, Скопје, Струмица, Прилеп и Гевгелија (n=3.365)

СОСТОЈБА СО COVID-19 ВО СВЕТОТ

Согласно последните податоци објавени од СЗО, заклучно со 11.10.2020:

Број на потврдени случаи на глобално ниво – 37.109.851

Број на смртни случаи на глобално ниво – 1.070.355

• Регион на СЗО Америка
  • Потврдени случаи – 17.794.771
  • Смртни случаи – 588.867
• Регион на СЗО Југоисточна Азија
  • Потврдени случаи – 7.911.036
  • Смртни случаи – 126.917
• Европски Регион на СЗО
  • Потврдени случаи – 6.918.265
  • Смртни случаи – 24709
• Источно-Медитерански Регион на СЗО
  • Потврдени случаи – 605.478
  • Смртни случаи – 66.329

• Африкански Регион на СЗО
  • Потврдени случаи – 1.2719
  • Смртни случаи – 27.255
• Регион на СЗО Западен Пацифик
  • Потврдени случаи – 651.841
  • Смртни случаи – 14.265

УПАТСТВА И ПРЕПОРАКИ ЗА ЈАВНОСТА

• За повеќе информации од видот на најчесто поставувани прашања, вистини и митови во врска со корона вирусот можете да прочитате на

http://www.iph.mk/prasanja-i-odgovori-za-korona-virusot/

• Општите препораки од СЗО за превенција на болеста можете да ги најдете на следната страна

http://www.iph.mk/preporaki-od-szo/

• За препораките за патници кои доаѓаат/ се враќаат од ризични земји во Македонија

http://www.iph.mk/korona-preporaki/

http://www.iph.mk/preporaki-za-patnici-koi-doagaat-od-rizicni-regioni-so-covid19/

• Препораки како да се заштитите себе си

http://www.iph.mk/covid-19-kako-da-se-zastitite-sebesi/

• Доколку некој близок има симптоми слични на тие со болеста, можете да го прочитате СЗО упатството за домашно лекување на сомнителните случаи на

http://www.iph.mk/upatstvo-za-ncov/

• За упатства за здравствените работници

http://www.iph.mk/posteri-corona-zr-lzo-i-mienje-race/

http://www.iph.mk/kontrola-na-infekcija-covid19-lzo/

• Веб страна на Министерство за здравство поврзано со COVID-19

http://zdravstvo.gov.mk/korona-virus/

• Веб страна Владата на РСМ поврзано со COVID-19

https://vlada.mk/covid19

ИНФОРМАЦИЈА ЗА ЈАВНОСТА

Лицата кои имаат симптоми на грип или симптоми слични на грип (покачена температура над 38°С, треска, отежнато дишење, болки во градите, сува кашлица и др.), од страна на избраниот лекар прво да се прашаат за можен контакт со потврден случај. Избраниот лекар закажува термини за тестирање.

Само доколку лицето со симптоми патувало во земја со висок ризик или среден ризик или имал контакт со потврден случај да се упатува да се јават на бесплатниот телефонски број за прашања поврзани со коронавирусот.

0800 002 03

Скопје, 19.10.2020

Оддел за епидемиологија на заразни болести

Институт за јавно здравје